Üçüncü Yargı paketi açıklandı

Üçüncü Yargı paketi açıklandı

Adalet Bakanı Sadullah Ergin, yargı hizmetlerinin daha etkin, süratli ve verimli sürdürülebilmesi amacıyla getirilen yenilikleri içeren 3. Yargı paketini açıkladı. Yeni tasarının yüze yakın maddeden oluşurken, ceza, icra-iflas, idari yargı ile basın ve ifade özgürlüğü alanlarında düzenlemeler yapıldığını kaydetti.

İşte yeni yargı paketindeki en önemli değişiklikler;

ALKOLLÜ ARAÇ KULLANANLAR ADLİYEYE SEVKEDİLEMEYECEK

Ehliyetsiz veya alkollü araç kullananlar adliyeye sevk edilmeyecek. Savcılar yerine kaymakamlık ve valiliklerce idari para cezası verilecek.

BORCUNU ÖDEYEMEYEN HAPSE GİRMEYECEK

Karşılıksız çek keşide edenlere (düzenleyen) hapis veya para cezası verilmeyecek. Sadece çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı uygulanarak borcunu ödeyemediği için kimse hapse girmeyecek. Böylece yargının iş yükünün azaltılacak.

İLK KEZ KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMINA HAPİS YOK

Kaçak elektrik kullanımı ‘karşılıksız yararlanma” suçuna dönüştürülecek. Bu suça ilişkin 2 yıldan 5 yıla kadar olan ceza miktarında değişiklik olmayacak. Borcun faiziyle ödenmesi durumunda hapis cezası verilmeyecek. Ancak bu cezasızlık hali suçun ilk kez işlenmesi halinde uygulanacak. 5 yıl içinde suçun tekrarlaması halinde kişi hapisle cezalandırılacak.

MOLOTOFKOKTEYLİ SİLAH SAYILACAK

Adalet Bakanlığı’nın yaptığı düzenlemeler arasında dikkat çeken bir diğer konuysa molotofkokteyli. Daha önce silah ve patlayıcı madde kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusunda uygulamada tereddütler bulunan molotofkokteyli yeni düzenlemeyle silah ve patlayıcı madde kapsamına alınarak uygulama birliği sağlanacak.

BIÇAK PARASI RÜŞVET SAYILACAK

Yolsuzlukla daha etkin bir mücadele için yapılan değişiklerde ise, kamu görevlilerinin ’görevi kötüye kullanma’ suçu, ’rüşvet’ suçuna dönüştürülüyor. Yapılan düzenlemeyle icra memurunun görevini yapması, doktorun ameliyat yapması, tapu memurunun işlemleri hızlandırması için para alma eylemleri rüşvet suçunu oluşturacak. Ceza uygulamasında ise, görevi kötüye kullanma suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapisken, rüşvet suçunun cezası ise 4 yıldan 12 yıla kadar hapis şekline dönüştürüldü.

ÖRGÜT ÜYELİĞİ SUÇLARI YARIYA İNECEK

Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenler kişilerin işledikleri esas suç dışında, ayrıca örgüte üye olmak suçundan dolayı da cezalandırılıyordu. Yeni tasarıyla örgüte üye olmak suçundan doları verilecek cezaların yarı oranında indirilmesinin ön görülüyor. Örgüte bilerek ve isteyerek yardım edenler için; örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek cezanın, yapılan yardımın niteliğine göre üçte ikisine kadar indirilebilecek.

HACİZ İHALELERİNE ELEKTRONİK ORTAMDAN TEKLİF VERİLEBİLECEK

Hacizli malların elektronik ortamda ihaleye çıkarılarak satılabileceği bir sistem ile hacizli mal satış prosedürünün yeniden düzenlenecek. Elektronik ortamda yapılacak satış sayesinde, satışa herkesin elektronik ortamda teklif verme imkanı getirilecek.

İCRA DAİRELERİNİN PARAYLA TEMASI KESİLECEK

İcra dairelerinin parayla temasının zorunlu haller dışında kesilerek her türlü nakdi tahsilat ve ödemelerin artık banka aracılığıyla yapılacak. Tahsilatların, icra daireleri adına bankalarda açılan hesaba yatırılacak.

HACİZDE ASGARİ ÜCRET UYGULAMASI

Borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşyaların haczedilemeyecek. Para, kıymetli evrak, altın, gümüş veya antika, değerli taş, madeni süs eşyası gibi kıymetli şeyler ile aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda bunlardan biri haczedilebilecek. Haczedilen malların toplam değerinin aylık asgari ücretin beş katının altında kalması (4 bin 432 TL) halinde bu malların muhafazası için yapılan giderler dikkate alınarak, bu malların bulunduğu yerde bırakılmasının daha uygun olacağı değerlendirildi.

ÖMÜR BOYU SABIKA ORTADAN KALDIRILACAK

3. Yargı Paketi vatandaşın ömür boyu sabıkalı kalma durumunu da ortadan kaldırıyor. Yeni düzenlemeyle adli sicil arşiv kayıtları; kural olarak 5 yıl, yüz kızartıcı veya devlete karşı işlenen suçlarda 15 yıl, her halükarda 30 yıl geçmesiyle silinecek. Mevcut uygulamada ise adli sicil arşiv kayıtları kişinin ölümü veya 80 yıl geçmesiyle ancak silinebiliyordu.

TUTUKLAMA KARARI VERİLMESİ ZORLAŞTIRILACAK

Tutuklama kararı verilmesinin de zorlaştırılması hedefleniyor. Yeni düzenlemeyle tutuklamaya, tutuklamanın devamına, tahliye isteminin reddine ilişkin kararlarda hukuki ve fiili nedenlerle gerekçelerinin gösterileceği düzenlendi. Düzenlemeyle birlikte verilen kararlarda; kuvvetli suç şüphesi, tutuklama nedenlerinin varlığı, tutuklama tedbirinin ölçülü olduğu somut olgularla gerekçelendirilerek açıkça yazılacak.

SAVUNMA HAKKI GENİŞLETİLECEK

Özel yetkili mahkemelerde savunma hakkının kullanımı da genişletiliyor. Böylece özel yetkili savcılarca yürütülen soruşturmalarda, şüphelinin ifade tutanağına, bilirkişi raporuna, diğer bir kısım adli işlemlerle elde edilen delillere ilişkin olarak en fazla 3 ay süreyle gizlilik kararı verilebilecek. CMK ve TMK’da yer alan bazı özel soruşturma ve kovuşturma usullerinde şüpheli ve sanık lehine iyileştirmeler de yapılıyor. Kovuşturma aşamasında; esas hakkındaki savunmasını yapmak üzere sanık ve müdafisine hakim tarafından verilen süre sınırlaması kaldırılıyor.
YAYIN DURDURMA HÜKMÜ YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILACAK

Yeni Yargı paketinde basın ve ifade özgürlüğüne yönelik düzenlemeler de yer alıyor. Yapılan değişikliklerle ileriye dönük yayın durdurma olmayacak. Mevcut uygulamada, terör örgütünün faaliyetleri çerçevesinde; suç işlemeye alenen teşvik, işlenmiş olan suçları ve suçlularını övme, terör örgütünün propagandasını içeren süreli yayınlar ileriye dönük olarak 15 günden bir aya kadar durdurulabiliyordu. Düzenlemeyle, yayınların durdurulmasına ilişkin bu hüküm yürürlükten kaldırılıyor.

Hakkında yasaklama ve toplatma kararı verilmiş olan yayınlarla ilgili olarak belli bir sürede bu yayınlar hakkında mahkemelerce yeni bir yasaklama veya toplatma kararı verilmemiş olması durumunda, daha önceden verilmiş olan tüm toplatma kararları hükümsüz hale getiriliyor.

6 BİN DOSYA İKİ YILDA KARARA BAĞLANACAK

İdari dava dairelerinde bekleyen dosyaların iki yılda bitirilmesinin hedeflenmesi için yapılan değişiklik ile Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 3 yıllık geçici bir süre için sürekli çalışabilecek şekilde yeniden düzenleniyor. Düzenlemeyle İdari Dava Daireleri’nde bekleyen 6 bin temyiz dosyası iki yıl içinde tamamen karara bağlanacak.

PETROL BORU HATLARI KORUMA KAPSAMINA ALINIYOR

3. Yargı Paketi’nde petrol boru hatlarının da önemi artarak koruma altına alınıyor. Petrol boru hattı üzerinden bir hırsızlık yapılması durumunda mevcut yasada 3 yıldan 7 yıla kadar, örgütlü ise 3 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası uygulanıyordu. Tasarı ise, 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasının yanında, hırsızlığı gerçekleştirenlerin örgütlü bir şekilde hareket ettiklerinin tespit edilmesi durumunda bu ceza 7.5 yıldan 18 yıla yükseliyor. Petrol boru hattına zarar verilmesi ise, mevcut düzenlemede 1 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası içerirken, tasarıyla bu ceza 4 yıldan 12 yıla kadar çıkarılıyor.

BAZI SUÇLAR 'KABAHAT' OLACAK

Bazı fiiller suç kapsamından çıkarılarak “kabahat”e dönüştürülecek. Yurda kaçak girip yakalananlar, sınır dışı edildiği halde tekrar yurda girmek isteyen yabancılar, belge almadan seyahat acenteliği yapanlar ile belge almadan turist rehberliği yapanlar hakkında hapis cezası yerine mülki amir tarafından para cezası verilecek.

DİLEKÇE İÇİN MAHKEMEDE BEKLEMEYE SON

Artık vatandaşlar dilekçe vermek için mahkemede beklemeyecek. İdare mahkemelerinde her türlü dilekçelerin, hakimi beklemeden, oluşturulacak evrak bürolarına teslim edileceğini ve vatandaşlara dilekçenin evrak ve tarihini gösteren ücretsiz bir belge verileceğini ifade ederek, “Şu anda bir dilekçe vermek, dosyanıza bir delil sunmak isterseniz, hakimi bulmak, oturumdaysa oturumun bitmesini beklemek zorundayken, şimdi gidip ilgili büroya belgenizi sunup ‘alındı’ belgenizi alarak, anında işinizi bitirebileceksiniz” dedi.

2 MİLYON DOSYA SİLİNECEK

Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in açıkladığı ile yargının hızlandırma paketinden 2 milyon dosya etkilenecek. Bu dosyalarla ilgili veriler şöyle:

Karşılıksız çek keşide etmekten kaynaklanan dosya sayısı: 600 bin Ön ödeme kapsamına girecek dosya sayısı: 65 bin
Elektirik hırsızlığından gelen yıllık dosya sayısı: 70 bin
Elektrik hırsızlığından Yargıtay’daki toplam dosya sayısı: 53 bin
Suç olmaktan çıkan fililere ilişkin dosya sayısı: Bin 500
Kabahat sayısı: 260 bin
İcra dosyası sayısı: 1 milyon
Kaynak : Hürriyet